تاثیر عصاره هیدروالکلی میوه گیاه پنج انگشت (vitex agnus-castus) بر تغییرات بافت تخمدان در سندرم تخمدان پلی کیستیک القایی (pcos) در موش صحرایی

خلاصهسابقه و هدف: گیاه پنج انگشت به طور سنتی برای درمان مشکلات هورمونی زنان استفاده می شد. این مطالعه جهت بررسی اثر عصاره میوه این گیاه بر فولیکولهای تخمدان پس از القاpcos) (poly cystic ovary syndrome, انجام گردید. مواد و روشها: در این مطالعه 48 موش صحرایی نژاد sprague dawley (وزن 20±200 گرم و سن 10هفته) که سیکل جنسی منظم داشتند به چهار گروه 12 تایی: کنترل (دریافت آب مقطر)، شم، pcو pt تقسیم شدند. به گروههای pc و pt جهت القاء pcosبه مدت 28 روز لتروزول (mg/kg 1) با گاواؤ خورانده شد. گروههای شم و pt (پس از القاءpcos ) به مدت 30 روز عصاره گیاه را با دوز mg/kg 365 از طریق گاواژ دریافت کردند. در پایان دوره تمامی موش ها کشته شده و بافت تخمدانهای آنها پس از تهیه مقاطع بافتی و رنگ آمیزی با روش هماتوکسیلین - ائوزین مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها: نتایج کاهش معنی داری را در تعداد فولیکول های پری آنترال((preantral follicle, paf، آنترال (antral follicle ,af) و جسم زرد در گروه pc در مقایسه با سایر گروه ها نشان داد (05/0p<). اما تفاوت معنی داری در تعداد فولیکول های اولیه بین گروهها مشاهده نشد. همچنین قطر af، ضخامت لایه تکا در فولیکول ها و لایه تونیکا آلبوژینای تخمدان در گروه pc افزایش معنی داری را نسبت به گروههای دیگر نشان داد (05/0p<). اما ضخامت لایه گرانولوزا در گروه pc نسبت به سایر گروهها کاهش معنی داری یافت (05/0p<). درمان با گیاه پنج انگشت سبب افزایش تعداد فولیکول های p‏af، af و جسم زرد (64/0±42/6 در مقابل 18/0±3)، کاهش تعداد فولیکول های کیستی (42/0±28/1 در مقابل 49/0±66/5)، کاهش ضخامت تونیکا آلبوژینای تخمدان، کاهش ضخامت لایه تکا و افزایش ضخامت لایه گرانولوزا در af شد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که گیاه پنج انگشت در دوز مصرفی اثرات مثبتی بر وضعیت فولیکول های موجود در تخمدان در سندرم تخمدان پلی کیستیک دارد.